Enerji ve iklim alanında faaliyet gösteren düşünce kuruluşu Ember tarafından yayımlanan “Güneşe Dönüş: Orta Avrupa’da Güneşin Yükselişi” başlıklı rapor, bölgedeki güneş enerjisi üretiminde son beş yılda yaşanan çarpıcı büyümeyi ve bu gelişmenin enerji dönüşümüne etkilerini gözler önüne seriyor. Raporda, Çekya, Macaristan, Polonya ve Slovakya’nın oluşturduğu Orta Avrupa bloğunda güneş enerjisi üretiminin 2019’dan 2024’e kadar altı kat artarak 5 TWh’den 29 TWh’ye yükseldiği belirtiliyor. Bu artış, Avrupa Birliği ortalamasının çok üzerinde bir performansa işaret ediyor.
Orta Avrupa’da güneş enerjisi zirveye çıktı
Güneş enerjisindeki bu hızlı gelişim, fosil yakıtlardan uzaklaşmayı da hızlandırmış durumda. Slovakya 2024 yılında son kömürlü elektrik santralini kapatırken, Polonya tarihinde ilk kez yenilenebilir kaynaklardan elde edilen elektrik, kömürden elde edileni geride bıraktı. Macaristan’da ise kömürün elektrik üretimindeki payı son beş yıl içinde yarı yarıya azaldı. Bu gelişmeler, bölgenin enerji politikalarında köklü bir dönüşümün başladığını gösteriyor.
Ülke özelinde bakıldığında, Macaristan elektriğinin yaklaşık dörtte birini güneş enerjisinden karşılayarak Avrupa’da dikkat çeken bir konuma ulaştı. Polonya’da ise bireysel kullanıcılar ve işletmeler arasında çatı tipi güneş paneli kurulumları yaygınlaşırken, Çekya uzun süren bir durgunluk döneminin ardından tekrar yatırımlara hız verdi. Slovakya ise şebeke bağlantı izinleri ve yüksek maliyetler nedeniyle daha yavaş bir ilerleme kaydediyor.
https://futureflow.life/dunyanin-en-buyuk-elektrikli-feribotu-yapiliyor/
Ancak rapor, yalnızca üretim artışına odaklanmanın yeterli olmadığını da vurguluyor. Güneş enerjisinin güvenilir ve istikrarlı bir şekilde sisteme entegre edilebilmesi için batarya depolama sistemlerinin yaygınlaştırılması ve elektrik şebekelerinin esnek hale getirilmesi gerekiyor. Orta Avrupa’daki batarya kapasitesinin şu anda Avrupa Birliği toplamının yüzde 2’sinden bile az olması, bu alanda ciddi bir gelişme ihtiyacına işaret ediyor.
Ember, bu büyümenin sürdürülebilir kılınabilmesi için ülkelerin yenilenebilir enerji hedeflerini güncellemeleri, şebeke altyapısını modernize etmeleri ve tüketici tarafında akıllı sayaçlar, talep yönetimi gibi dijital çözümleri devreye almalarının şart olduğunu belirtiyor. Bu adımlar atıldığı takdirde, Orta Avrupa’nın Avrupa Birliği içerisinde temiz enerji dönüşümünün öncüsü olabileceği ifade ediliyor.
