Çin hükümetinin uzun süredir beklenen bu ETS genişlemesi, 1.500 endüstriyel işletmeyi karbon emisyon izinleri (CEA) satın almak zorunda bırakacak. Bu şirketler arasında Baosteel, Anhui Conch ve Chinalco gibi devler yer alıyor. Bu şirketler, fosil yakıt tüketiminden kaynaklanan CO2 emisyonlarını karşılamak için izin almak zorunda kalacak. Ancak 2024-2026 yıllarını kapsayan “uygulama aşaması” süresince, büyük miktarlarda ücretsiz izin verilecek. Bu da piyasaya katılımı sınırlayabilir.
Çin hükümetinin karbon piyasasında ileriye dönük planları
ETS, 2021’de başlatılan ve 2.257 enerji santralini kapsayan dünyanın en büyük karbon piyasası olma özelliğini taşıyor. Ancak, yeterli ayrıntıya sahip olmayan yeni çalışma planı, izin dağıtımı ve uyum tarihleri açısından gevşek görünüyor. Uzmanlar, piyasadaki arz fazlasının emisyon azaltımı üzerindeki etkisini sınırlayacağını belirtiyor.
Çin Çevre Bakanlığı, genişlemenin ilk aşamasında şirketlerin piyasa kurallarına uyum sağlamalarının ve veri toplama yeteneklerini geliştirmelerinin hedeflendiğini açıkladı. Ancak, şirketlerin karbon ticaretinden elde edeceği kârın “işletme gelirinin küçük bir bölümünü” oluşturacağı belirtiliyor. 2026’dan sonra teşviklerin güçlendirileceği, ücretsiz izinlerin azaltılacağı ve sektörel hedeflerin sıkılaştırılacağı öngörülüyor.
Bu süreçte, Çin’in Avrupa gibi olgunlaşmış karbon ticaret sistemlerine yetişme hedefiyle, talebin artması ve karbon ticaret fiyatlarının yükselmesi bekleniyor.
Çin’in ETS genişlemesiyle birlikte, ülkenin emisyon azaltımı hedeflerine ulaşma yolunda daha fazla sektörün sürece dahil edilmesi planlanıyor. Ancak, karbon izinlerinin ücretsiz dağıtımı ve mevcut piyasa koşulları, bu hedeflerin ne kadar etkili olacağını sorgulatıyor. Analistler, başlangıç aşamasında karbon ticareti piyasasının gelişimi için bazı esneklikler tanınmasının anlaşılır olduğunu, ancak bu durumun uzun vadede arz fazlası yaratabileceğini ifade ediyor.
Çin’deki çelik, çimento ve alüminyum gibi enerji yoğun sektörler, küresel karbon emisyonlarının önemli bir kısmını oluşturuyor. Bu nedenle, bu sektörlerde uygulanacak emisyon ticaret sisteminin başarıya ulaşması, Çin’in iklim hedefleri için kritik bir adım olarak değerlendiriliyor. Ancak piyasa talebi arttıkça, şirketlerin daha fazla izin satın alması gerekecek ve bu da karbon ticaretine olan ilgiyi artırabilir.
Genişletilmiş ETS’nin başarısı, Çin hükümetinin bu sektördeki şirketleri yeterince teşvik edip etmeyeceğine bağlı olacak. Teşviklerin artırılması ve sektörel hedeflerin sıkılaştırılması durumunda, Çin’in karbon ticaret sistemi, küresel karbon piyasalarına entegre olma yolunda önemli bir adım atmış olacak.
