Avrupa Birliği, güneş enerjisinde 2025 yılı için belirlediği kurulu güç hedefini aşmayı başarmış olsa da, sektörde yaşanan yavaşlama uzun vadeli planlar açısından endişe yaratıyor. SolarPower Europe tarafından yayımlanan EU Solar Market Outlook 2025-2030 raporu, bu yıl AB genelinde 65,1 GW’lık yeni güneş enerjisi kapasitesinin devreye alındığını ortaya koyuyor. Bu artış, 2025 hedefinin üzerine çıkılmasını sağlarken, pazarın genel gidişatına dair temkinli bir tablo çiziyor.
2030 hedeflerine ulaşılamayabilir
Yeni kurulum miktarı, 2024’te kaydedilen 65,6 GW seviyesinin biraz altında kalarak 2016’dan bu yana ilk kez yıllık bazda bir daralmaya işaret ediyor. Toplam kurulu güç 406 GW’a ulaşarak 2025 için öngörülen 400 GW eşiğini aşmış olsa da, mevcut eğilimlerin sürmesi halinde 2030 yılı için hedeflenen 750 GW seviyesine ulaşmanın zorlaşacağı belirtiliyor. Raporda yer alan en olası senaryoya göre, AB’nin toplam güneş enerjisi kapasitesinin 2030’da yaklaşık 718 GW’ta kalabileceği ve bunun hedefin 32 GW gerisinde olacağı öngörülüyor.
Pazardaki yavaşlamanın en önemli nedenlerinden biri, konut tipi güneş enerjisi kurulumlarında yaşanan belirgin gerileme olarak gösteriliyor. 2023 yılında yeni kurulumların yüzde 28’ini oluşturan bu segmentin payı, 2025’te yüzde 14’e kadar düşmüş durumda. Hanehalkına yönelik teşviklerin azaltılması ve enerji fiyatlarının önceki yıllara kıyasla daha dengeli bir seviyeye oturması, bu düşüşte etkili faktörler arasında yer alıyor.
Buna karşın, büyük ölçekli ve yerüstü güneş enerjisi santrallerinin payı ilk kez toplam kurulumların yarısını aşmış bulunuyor. Ancak rapor, bu alanda da yatırımcıların elektrik fiyatlarındaki dalgalanmalar, artan negatif fiyatlama saatleri ve azalan gelirler nedeniyle baskı altında olduğunu vurguluyor. Yani büyük projelerin ağırlığı artsa da, bu segmentte de risklerin tamamen ortadan kalkmadığı görülüyor.
Ülke bazında değerlendirildiğinde Almanya ve İspanya, Avrupa Birliği’nin en büyük güneş enerjisi pazarları olmayı sürdürüyor. Fransa, ticari ve büyük ölçekli projelerdeki ivme sayesinde İtalya’yı geride bırakarak üçüncü sıraya yükselirken, Romanya ve Bulgaristan ilk kez AB’nin en büyük on güneş enerjisi pazarı arasına girmeyi başardı. Buna karşılık Hollanda, yeni kurulumlardaki düşüş nedeniyle sıralamada gerileme yaşadı.
SolarPower Europe CEO’su Walburga Hemetsberger, 2025 hedefinin aşılmasının önemli bir dönüm noktası olduğunu ancak bunun tek başına yeterli olmadığını ifade ediyor. Hemetsberger’e göre 2030 hedeflerine ulaşılabilmesi için izin süreçlerinin hızlandırılması, enerji sisteminin daha esnek hale getirilmesi ve özellikle çatı üstü güneş enerjisi pazarını yeniden canlandıracak yeni politika ve teşviklerin devreye alınması büyük önem taşıyor.
Raporda ayrıca, güneş enerjisi kurulumlarındaki daralmanın 2026 ve 2027 yıllarında da devam edebileceği, ancak 2028 itibarıyla yeniden büyüme sürecine girileceği öngörülüyor. 2030 yılına gelindiğinde ise yıllık yeni kurulum miktarlarının yeniden 2025 seviyelerine yaklaşabileceği tahmin ediliyor.
