Sanayi ve Teknoloji Bakanı Yardımcısı Çetin Ali Dönmez, Türkiye’de gerçekleştirilecek temiz enerji odaklı projeler için Dünya Bankası ve diğer finans pazarlarından 400-500 milyon dolar arasında bir kredi paketinin beklendiğini açıkladı. Dönmez, Ayaş Tarım GES’in açılışı sırasında dünya çapında çevreyi kirleten ve çevrenin öneminin göz ardı edildiği yatırımlara finansman bulmanın zorlaştığından söz etti.
Bakanlık olarak tüm uluslararası kuruluşlarla yaptıkları görüşmelerde ‘’proje odaklı kredi’’ mekanizmasını geliştirdiklerinden bahseden Dönmez, bu model sayesinde söz konusu projeler için düşük faizli kredilerin kullanılabileceğini aktardı.
Ayrıca Dönmez, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yaklaşık 2-3 yıldır kullanılan ve kullanılmakta olan fonların toplam payının 1,5 milyar doların üzerinde olduğunu vurgulayarak şu şekilde konuştu:
”Proje odaklı kredi mekanizması kurguluyoruz. Hazine ve Maliye Bakanlığı da bunlara destek veriyor. Garanti olmaya çalışıyor. Bu projeler vasıtasıyla uluslararası fonları uzun vadeli, düşük faizli, maliyeti düşük fonları biraz hazine desteği ile sanayicimize, çiftçimize, tarım sektörümüze kullandırmayı planlıyoruz. Sanayi için yeni bir paket anlaşması yapmak üzereyiz. İlan edilecek, daha ilan edilmedi. Kalkınma ajansları üzerinden ayrıca dağıtabileceğimiz kırsal kalkınma odaklı, beklentimiz 400 ile 500 milyon dolar arasında oradan bir fonlama bulmak. Bunlar odaklı finansman olduğu için maliyetleri düşük oluyor. Dünyada yenilenebilir enerji kullanan tesislere ve bu yatırımlara daha fazla finansman ve yatırım imkanı oluştu. Dünya Bankası ve diğer finans kuruluşlarından Türkiye’de yapılacak temiz enerji odaklı projelere 400-500 milyon dolar arası kredi paketi bekliyoruz.”
Dışarıdan borçlanmanın maliyeti arttırdığına vurgu yapan Dönmez, asıl kıymetli olanın uzun vadeli ve borçlanma maliyeti düşük olan krediler olduğunu dile getirdi.
Bakan Yardımcısı, yaptığı açıklamada sağlanan kredilerin nerede ve hangi projelerde kullanılacağına ilişkin de açıklamalar yaptı. Krediler Dünya Bankası ağırlıklı olduğunu ayrıca diğer finansal kuruluşların da olduğunu söyledi. Son olarak Japon Kalkınma Bankasından alındığını açıklayan Dönmez, Avrupa kaynaklı başka krediler bulabildiklerinden bunların Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından kullanılacak odaklı fonlar olacağından da bahsetti. Bu durumun elimizi güçlendirdiğini söyleyen Bakan Yardımcısı, böylece nerede harcayacağımızı bildiğimizi söyledi.
Temiz enerji sektörü Tarım GES ile genişliyor
Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Çetin Ali Dönmez, Ayaş Tarım GES’te çatıda güneş panelleri ile elektrik üretimi yapıldığı esnada, panel altında tarımsal ürünlerin daha verimli üretilebileceğini söyledi.
Dönmez, günümüze kadar Türkiye’deki güneş santrali yapısında panellerin toprağa yakın konumlandırıldığını ifade ederken konu ile ilgili bazı değerlendirmelerde bulundu:
“Alttaki toprak verimsiz hale geliyordu. O yüzden de tarımsal alanlar konusunda epey bir hassasiyet olması çok normaldi. Tarım GES uygulamalarında ise alanlar genişleyecek. Artık bir çok tarım arazisine güneş enerjisi panelleri konulabilecek hale gelecek. Bu aynı zamanda yenilenebilir enerji pazarının da büyümesi anlamına geliyor. Türkiye için yenilenebilir enerji kaynağının artması demek. Diğer taraftan da tarımla uğraşan çiftçilerimiz için daha verimli bir tarımsal uygulama olacak, çiftçinin maliyetleri düşecek. Tarım GES’ten üretilen elektriğin bir kısmı çiftçinin tarım için ihtiyaç duyduğu sulama için kullanılacak. Maliyet düşecek, verimlilik artacak.”
Dönmez, uzun süre içerisinde Türkiye’nin büyümesine destek olacak uygulamaların tarım üretimine de katkısı olacağını belirtirken, değerlendirmesine şu şekilde devam etti:
“Bu tarz üretim sayesinde uzun vadede tarımsal ürünlerde enflasyon, fiyat artışını engelleyici ölçüde de desteği olacak. Bu projenin ilki çok kıymetliydi. Bu projeyi ODTÜ-GÜNAM ile yaptık. Bu proje bir araştırma altyapısı. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından desteklenen bir araştırma altyapısı. Bunun içinde sanayi firmaları, panel üreticilerimiz var. Kalyon PV, CW Enerji var. Ayrıca yazılımcı firma Gumbel Group var. Bunun içinde çiftçilerimiz var. Hocalarımız var. İşbirliği usulü bu gerçekleştirildi. Buradan elde edilen verilerle bundan sonraki uygulamaların daha verimli yapılması sağlanacak.”
Ayrıca Dönmez, benzer tarım GES uygulamalarının Kayseri ve Bursa’da da faaliyete geçirileceğini, ODTÜ-GÜNAM ile projelerin yürütüleceğini söyledi.
Tarım GES’ten üretilen elektrik şebekeye satılabilecek mi?
Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Çetin Ali Dönmez, çiftçilerin sunduğu önerileri de dinleyerek farklı uygulamalar üzerinde çalışıldığını belirtirken şu şekilde konuştu:
“Gerek ajans gerek KOSGEB, kamu bankaları ve Türkiye finansal sistemi üzerinden çiftçilerimize destek vermeyi planlıyoruz. Çiftçilerimizin tek başına tarım GES’i yapması mümkün değil. Muhtarımız önayak oldu. Burada çiftçilerimizle konuştuk. Belki de bu panellerden üretilen enerjinin aynı zamanda şebekeye verilmesi konusunda uygulama esnekliği getirilirse, çiftçi hem enerjisini ucuza getirebilsin hem de fazla enerjiyi belki bir ölçüde şebekeye verip toplam tarımsal üretimin maliyetini düşürebilsin. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile bu konuyu istişare edeceğiz. Buradaki gibi projelerde tarımsal üretimde verim artışını da gözledikten sonra böyle bir uygulamanın hayata geçirilmesi mümkün olur belki de. Üreticinin elektrik üretiminin fazlasını şebekeye verebilecek bir çözüm. Bunu, inşallah, görüşeceğiz. Arkadaşlarımızla da takip edeceğiz.”
İlginizi çekebilir: Pamuk sürdürülebilirlik programı BCI, Türkiye’de Field Trip düzenledi