Yenilenebilir enerji kaynakları, küresel elektrik talebinin yarısını karşılayacak ancak BM’nin üç katına çıkarma hedefi için daha fazla çaba gerekiyor. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) tarafından yayınlanan yeni bir rapora göre, yenilenebilir enerji kaynakları 2030 yılına kadar dünya genelinde elektrik talebinin neredeyse yarısını karşılayacak seviyeye ulaşacak. Ancak bu artış, COP28’de belirlenen Birleşmiş Milletler’in (BM) hedefi olan yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkarma amacını yakalamaya yeterli olmayacak.
2030’a kadar önemli bir büyüme bekleniyor
IEA’nın “Yenilenebilir Enerji 2024” raporu, 2030’a kadar dünya genelinde 5.500 gigawatt’tan (GW) fazla yenilenebilir enerji kapasitesinin eklenmesini öngörüyor. Bu, 2017-2023 dönemindeki artışın neredeyse üç katı. Ancak, bu kapasite artışı Çin, Avrupa Birliği, Hindistan ve Amerika Birleşik Devletleri’nin mevcut enerji kapasitesine eşdeğer olsa da BM’nin koyduğu hedefi yakalamaya yetmeyecek.
Hedeflere ulaşmak için hükümetlerin yenilenebilir enerji kaynaklarını elektrik şebekelerine daha etkin bir şekilde entegre etmesi gerekiyor. Bunun için 2030’a kadar 25 milyon kilometrelik elektrik iletim hattının inşa edilmesi ve modernize edilmesi, ayrıca 1.500 GW depolama kapasitesine ulaşılması gerektiği belirtiliyor.
Güneş fotovoltaik (PV) sistemleri, 2030’a kadar yenilenebilir enerji kapasitesindeki büyümenin %80’ini oluşturacak. Rüzgar enerjisi sektörü de toparlanarak 2017-2023 dönemine kıyasla genişleme hızını iki katına çıkarmayı hedefliyor. Küresel güneş enerjisi üretim kapasitesinin 2024 yılı sonuna kadar 1.100 GW’ın üzerine çıkması bekleniyor, bu da tahmini talebin iki katından fazla. Bu arz fazlası, güneş modülü fiyatlarının düşmesine neden olurken birçok üreticinin büyük finansal kayıplar yaşamasına da yol açıyor.
BM’nin üç katına çıkarma hedefi zor bir görev olsa da, ulusal hükümetler kendi hedeflerine ulaşma konusunda iyi bir ilerleme kaydediyor. Küresel yenilenebilir enerji kapasitesinin %80’ini oluşturan 70 ülkenin 2030 için belirlenen yenilenebilir enerji hedeflerine ulaşması veya aşması bekleniyor.
IEA İcra Direktörü Fatih Birol, “Yenilenebilir enerji kaynakları, hükümetlerin hedeflerinden daha hızlı ilerliyor. Bunun başlıca nedeni sadece emisyonları azaltma veya enerji güvenliğini artırma çabaları değil; aynı zamanda yenilenebilir enerjinin bugün hemen hemen tüm ülkelerde yeni enerji santrali eklemek için en ucuz seçenek olması” dedi.
Rapora göre, yenilenebilir enerji kaynaklarının hızlı büyümesi, enerji şebekelerinde büyük altyapı yatırımları gerektiriyor. Mevcut şebeke sistemlerinin modernizasyonu ve yeni iletim hatlarının inşası, sürdürülebilir enerji kaynaklarının verimli bir şekilde kullanılabilmesi için kritik bir ihtiyaç haline gelmiş durumda. Yenilenebilir enerji kapasitesinin artırılması hedeflense de, altyapının bu hızlı büyümeye ayak uydurabilmesi için daha fazla yatırım ve stratejik planlama gerekiyor.
Küresel çapta artan enerji talebi ve iklim değişikliği ile mücadele çabaları, yenilenebilir enerji kaynaklarına olan ilgiyi artırıyor. Güneş ve rüzgar gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının maliyetlerinin düşmesi, bu kaynakları yeni enerji projeleri için daha cazip hale getiriyor. Ancak, küresel hedeflere ulaşabilmek için daha fazla uluslararası iş birliği ve altyapı yatırımı gerekiyor.