Yeşil Gündem‘in 10. bölümüyle karşınızdayız. Bu hafta gündemde yine Tesla’dan BYD’ye, yapılan yeni yatırımlardan Türkiye’nin lityum hedeflerine kadar birçok önemli konu var.
Haftalık gündeme Spotify üzerinden de ulaşabilirsiniz.
Türkiye lityum üretecek – Yeşil Gündem #10
Finlandiya merkezli bir girişim olan Cactos, eski Tesla pillerini yeni bir hayata kavuşturuyor. Cactos, pilleri enerji tüketimini optimize eden akıllı elektrik depolama sistemlerine (BESS) dönüştürüyor. Böylece hem maliyetler düşüyor hem de çevreye olumlu bir katkı sağlanıyor.
İşlem nasıl yapılıyor?
Tesla’nın geri dönüştürmek için sökme işlemi gerçekleştiriliyor Ardından, modüller kalite ve güvenlik testlerine tabi tutuluyor. Geçerlerse, mühendisler bunları akıllı elektrik depolama sistemi kabinine yerleştiriyor ve piller yeni hayatlarına başlıyor.
Elektrikli araç devi Tesla, Çin’de ürettiği iki modelinin fiyatını indirdiğini açıkladı. Tesla yaptığı indirim ile birlikte Model 3 sedanın başlangıç fiyatı 245 bin 900 yuan oldu. Ayrıca Model Y’de de yüzde 2,8’lik bir indirim var. Bu arada Model 3’teki indirim oranı yüzde 5,9.
Elektrikli araç üreticisi Avrupa’yı da boş geçmedi. Almanya, Fransa, Hollanda ve Norveç’te satılan Model Y’lere farklı oranlarda indirim yaptı. Almanya’daki indirim oranı yüzde 4,2.
Fransa’da ise fiyatlar yüzde 6,7’ye kadar geriledi. Hollanda’da bu oran yüzde 7,7 olarak kaydedildi. Norveç’te ise indirim yüzde 5,6 ile yüzde 7,1 arasında değişiyor.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Türkiye’nin enerji geleceğine dair önemli açıklamalar yaptı.
Dünya bor pazarı yaklaşık 4 milyon ton olduğuna, bu pazarın yüzde 63’ünün Eti Maden’in elinde olduğuna değinen Bayraktar, borda katma değerli üretime yoğunlaştıklarını ve kullanım alanlarında farklılaşmaya gittiklerini söyledi. Bayraktar, bor atıklarından lityum üretecek bir tesis üzerinde çalıştıklarını söyledi.
Karbonsuzlaşma çalışmalarını hızlandıran OYAK Maden Metalürji şirketlerinden Erdemir ve İsdemir, net sıfır emisyon hedefi için 2050 yılını işaret etti. Şirketler, Türkiye’nin 2053 net sıfır emisyon hedefine katkı sağlayacak Net Sıfır Yol Haritası’nı açıkladı. İkili, 2030 yılına kadar, 2022 yılına göre ton başına karbon emisyonunu yüzde 25 azaltmak istiyor.
2023 yılında yaptığı halka arz ile dikkat çeken Astor Enerji, yeni bir yatırım yaptığını duyurdu. Şirket, Prima Industrie S.P.A. ile bir sözleşme imzaladı. Bu kapsamda ileri teknoloji içeren makine sistemleri için yatırım yapılacak.
Bu sözleşme ile birlikte, istenilen teknolojik niteliklere sahip olan makine sistemlerinin üretim süreci ile birlikte 11 ay sonra işletmeye alınması planlanıyor. Söz konusu makine yatırımı, şirketin ana ürün gruplarından olan “Anahtarlama Ürünleri” üretim sürecindeki sac işleme atölyesinin 750 Ton/Ay olan kapasitesini 1.500 Ton/Ay’a yükseltecek.
Elektrikli araç satışlarında BYD’nin 2023 yılında Tesla’yı geride bıraktığını daha önce konuşmuştuk. BYD bu kez anavatanı Çin’de de Volkswagen’i yerinden ederek koltuğa geçti.
2023 yılında, Çin’de, 1 milyondan fazla araç satan 4 otomobil üreticisi oldu. Bunlar: BYD, Volkswagen, Toyota ve Honda.
BYD, yıl boyunca satışlarını bir önceki yıla göre yüzde 43,3 artırdı ve 2,5 milyon adedin üzerinde satış gerçekleştirdi. BYD, yüzde 11,85’lik pazar payıyla, Çinli üreticiler arasında, dört çeyrek boyunca satışlarda lider kalmayı başardı.
Volkswagen ise yıl boyu yaklaşık 2,2 milyon adet satışa gerçekleştirdi. Alman devin satışları yıllık bazda yüzde 0,2 geriledi. Ayrıca pazar payı yüzde 10,27 olan Volkswagen, söylediğimiz gibi, BYD’nin de geriside kaldı.
2030 yılına kadar geçerli olan Enerji Verimliliği Stratejisi ve Eylem Planı kapsamında 10 stratejik amaç ve 23 hedef var. Detaylara bakacak olursak,
Enerji Verimliliği Hareketi için Enerji Verimliliği Stratejisi ve Eylem Planı kapsamında enerji yönetim sistemleri kurulacak. Ayrıca etkinliği de artırılacak.
Ek olarak finansman imkanları da geliştirilecek.
Enerji verimliliği konusunda farkındalık, eğitim ve bilinçlendirme de önemli. Plan, bunlara da odaklanıyor.
Ar-Ge faaliyetlerinin güçlendirilmesi için çalışmalar yapılması da yine planda yer alıyor.
Plan, 7 ana başlıktan oluşuyor. Aralarında sanayi, enerji, tarım ve ulaşım gibi alanlar yer alıyor. Yatay konular başlığında ise inşaat sektörü öne çıkıyor.
Ulaştırma sektörü, enerjinin en yoğun kullanıldığı sektörlerden biri. Dolayısıyla burada enerji verimliliğini sağlamak oldukça önemli.
Bu noktada uygulanacak çözümlerden bazıları şöyle:
2030’a kadar 1 milyonu aşkın elektrikli aracın yollarda kullanımını kolaylaştırmak için enerji ve şarj altyapısı oluşturulacak.
Trafik yoğunluğunu tespit edebilen yapay zekaya dayalı uygulamaların kullanılması ve sinyalizasyon sürelerinin ayarlanması için mekanizmalar geliştirilecek.
Yüksek hızlı tren hatlarında yük taşımacılığına yönelik çalışmalar yapılacak.
Şehirlerde düşük karbon emisyonlu bölgeler oluşturularak bu bölgelere büyük tonajlı araçların girmesi sınırlandırılacak.
VitrA’nın QuantumFlush isimli teknoloji piyasaya çıktı. 3 yıl süren Ar-Ge sürecinin ardından ürün, Uluslararası Seramik Banyo Mutfak Fuarı’nda sergilendi.
Suyu hijyene dönüştüren bu teknoloji akademik makaleye girdi. Makale, bugüne kadar bir klozetteki su akışının temizlik performansına etkisiyle ilgili yapılmış en ayrıntılı mühendislik hesaplamalarını içeriyor.
Bu arada makalenin VitrA İnovasyon Merkezi’nden Sefa Manav, Halil İbrahim Kemaneci ve Boğaç Şimşir tarafından kaleme alındığını da belirtelim.
Çevresel konularda sert yaptırım kararları alan Avrupa Birliği, elektrikli otomobiller için pil pasaportu kararı aldı. Bu pasaport, bir elektrikli otomobilin karbon seviyesini gösterecek.
Kural, Şubat 2027’den itibaren Avrupa Birliği ülkelerinde satılan otomobilleri kapsayacak.
Elektrikli otomobiller tabii ki yollarda sıfır karbon salınımı ile seyrediyor. Ancak bataryalar çevresel atık teşlik ediyor.
Bir aracın pil pasaportlu olması, üretim öncesi hammaddelerin kaynakları ve doğası hakkında ayrıntılı bilgiler verecek. Öte yandan kapasite gibi üretim sonrası ayrıntıları da ortaya çıkaracak.
InnoEnergy ve Demeter Investment Managers isimli iki yatırım şirketi, avrupa birliğindeki tedarik zinciri boşluklarını doldurmak çin 500 milyon euroluk fon kurmaya karar verdi. Bu fon; lityum, nikel, kobalt, manganez ve grafit gibi kritik minerallere odaklanacak.
Para toplandıktan sonra, InnoEnergy potansiyel projeleri belirlemeye ve desteklemeye yardımcı olacak. Diğer şirket ise yatırım yöneticisi olarak hareket edecek.
İlginizi çekebilir: Yeşil Gündem #9