Güneş enerjisi, hem çevre dostu hem de uzun vadede ekonomik bir seçenek olarak, son zamanlarda öne çıkıyor. Uzun vadeli ve her yıl önemli miktarlarda tasarruf sağlayan güneş paneli için amortisman süresi ne kadar sorusunun yanıtı da son derece önemli.
Güneşten elde edilen ışınlarla üretilen elektrik enerjisi, hem binalarda hem de sanayi kuruluşlarında her geçen gün daha fazla kullanılmaya başlandı. Özellikle Türkiye gibi, yıl boyu güneş alan ülkelerde güneş enerjisinden faydalanmak çok daha cazip.
Güneş paneli amortisman süresi
Fosil yakıtların aksine kaynağın tükenmemesi, yenilenebilir enerji kaynaklarının en büyük kozu. Tüm dünya net sıfır hedeflerini açıklarken, bu hedeflere ulaşmak tabii ki temiz enerji kaynaklarının kullanımından geçiyor. Güneş enerjisi de bu kaynakların başında yer alıyor.
Güneş paneli kurmak her ne kadar ilk aşamada zahmetli ve maliyetli gibi görünse de bunun bir amortisman süresi var. Güneş paneli amortisman süresi geldikten sonra, kullanıcı tamamen tasarruf ettiği ve ekonomik şekilde elektriği ürettiği noktaya geliyor.
Şimdi gelelim verilere.
Fotovoltaik türdeki panelden elde edilen elektrik enerjisi için bedel Türkiye’de 28 eurocent/kw olarak biliniyor. Ücret tarifesi ile amortisman süresi hesaplanıyor. Bu tarifeyi referans alırsak, Türkiye’de güneş paneli amortisman süresi 4 yıl ila 16 yıl arasında diyebiliriz. Aslında bu süreler ilk zamanlarda minimum 10 yıldan başlıyordu. Ancak hem ekipman üretiminin hem de üretim verimliliğinin artmasıyla süreler minimum 4 yıla kadar geriledi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı‘nın 2023 Ağustos verilerine göre Türkiye’deki kurulu güç dağılımında yüzde 30’luk kısım hidrolik enerjide. Güneş enerjisi ise yüzde 10.1’lik kısmı oluşturuyor.
Türkiye’de elektrikli enerjisi üretim santrali sayısının Ağustos 2023 sonu itibarıyla 12.426’ya çıktığı söyleniyor. Mevcut santrallerin 10.344 adedi güneş enerjisi santralleri olarak konumlanıyor.
İlginizi çekebilir: Türkiye’nin güneş enerjisi (GES) kurulu gücü ne kadar?
GES yatırımları için vergi avantajları
Türkiye’de Güneş Enerjisi Santrali (GES) yatırımları için önemli teşvikler ve vergi avantajları var. Mesela, yatırım teşvik belgesine bağlı tesis yatırımlarında Kurumlar Vergisi indirimi bulunuyor. Ayrıca KDV istisnası, Gümrük Vergisi istisnası, Damga Vergisi ve Harç istisnası işveren hissesi desteği ve sigorta primi desteği söz konusu. Burada tesislerin amortisman süresinin yarısı dikkate alınıyor. Böylece yatırımın maliyeti azalabiliyor, yatırımın geri dönüş süresi kısalabiliyor.
Hem güneş hem de rüzgar enerjisine yatırım yapmak gün geçtikçe daha kârlı hale geliyor. Ayrıca bu yatırımlar Türkiye’nin enerji politikaları için de son derece önemli. Bu sektöre yönelik üretim yapan şirketlerin de artmasıyla maliyetler düşüyor. Bu arada güneş sistemlerinde verimli panel ömrü neredeyse 25 yıl olarak kaydediliyor. Amortisman süreleri çıkarıldığında bile en az 10 yıllık bir kullanım söz konusu. Özellikle üreticinin en büyük giderlerinden birinin enerji olduğunu düşündüğümüzde maliyeti çok daha ekonomik hale geldiğini görüyoruz.
GES amortisman süresini kısaltan etkenler
Türkiye’nin coğrafi konum nedeniyle de amortisman süresini kısalttığını unutmamak gerekiyor. Yılın 12 ayı, özellikle güney bölgelerde sürekli güneş ışınlarını alan Türkiye, güneş enerjisi sistemleri açısından oldukça verimli. Kış mevsiminin birçok ülkeye göre çok daha yumuşak geçmesi de önemli bir avantaj. Böylece yoğun yağmur olmadığı sürece güneş enerjisinden elektrik üretmek mümkün hale geliyor.
Bir diğer önemli unsur da Yenilenebilir Enerji Yasa Tasarısı, bu sayede konutlara güneş enerji sisteminin kurulması daha avantajlı hale geldi. Daha önce konutta güneş enerjisi üretilince, yıl sonu, elektrik fazlası olsa bile yeni yıla devretmesi mümkün değildi. Ancak, yeni yasa ile sıfırdan başlanmanın önüne geçiliyor. Böylece önceki yıldan gelen fazlalık, yeni yılda da kullanılabiliyor.