Son aylarda yenilenebilir enerji hisseleri, yüksek faiz oranlarını ve olumsuz fiyatlarla yapılan sözleşmelerin etkisiyle gerileyerek, fosil yakıt şirketlerine göre belirgin bir şekilde kötü performans sergiledi.
Güneş, rüzgar enerjisi ve diğer yenilenebilir enerjiyle ilgili sektörlerde faaliyet gösteren en büyük 100 şirketin yer aldığı S&P Küresel Temiz Enerji Endeksi, son iki ayda yüzde 20,2 düşüş yaşayarak 2013’ten bu yana en kötü yıllık performansını sergiledi. Petrol ve doğalgaz ağırlıklı S&P 500 Enerji Endeksi ise tam tersine yüzde 6 artış kaydetti.
Bu düşüşler, ABD ve Avrupa’daki hükümetlerin yeşil enerji şirketlerine onlarca milyar dolarlık vergi kredileri ve teşvikler sunmasına rağmen gerçekleşiyor. Bu durum, şirketlerin mali durumlarının nasıl sıkıştığını ön plana çıkarıyor.
Birçok şirket, projeleri geliştirmeden önce enerjiyi satacakları fiyatı sabitleyen uzun vadeli sözleşmelere imza attı. Ardından, küresel enflasyonun artmasıyla birlikte maliyetlerinde büyük bir artışla karşılaştılar. Ayrıca yüksek faiz oranları, yüksek seviyedeki borçlarını daha pahalı bir şekilde geri ödemelerine neden oldu.
Konu hakkında fikirlerini dile getiren Premier Asset Management portföy yöneticisi Martin Frandsen, yeşil hisse senetlerinin üzerinde bir karabulut dolaştığından söz etti.
“İki yıl önce, net sıfırı yakalamak için taahhütlerde büyük bir büyüme yaşadık, bu da birçok yatırım fırsatına dönüştü. Sonra bu enflasyon dalgasına çarptık ve elektrik fiyatlarını sabitleyen şirketler çok savunmasız kaldı. Şimdi ise gecikme etkisini gösteriyor.
Yenilenebilir enerji hisseleri arasında en çok rüzgar ve güneş enerjisi etkilendi
Güneş enerjisi ve rüzgar türbini grupları en çok etkilenen hisseler arasında yer alıyor. İsveçli rüzgar türbini geliştiricisi Vattenfall, Temmuz ayında maliyetlerinin yüzde 40 arttığını söyledi. Koreli üretici CS Wind, ağustos ayının başından bu yana yüzde 28 düşüş yaşarken, ABD merkezli rüzgar ve güneş enerjisi üreticisi NextEra Energy Çarşamba günü üç yıllık büyüme beklentilerini düşürdüğünü duyurdu.
NextEra CEO’su John Ketchum, daha sıkı para politikası ve daha yüksek faiz oranlarının dağıtımları büyütmek için gereken finansmanı açıkça etkilediğinden söz etti. Türbin üreticisi Vestas ise ikinci çeyrekte 130 milyon Euro zarara uğradı.
Bazı traderlar, yenilenebilir enerji gruplarının iş modelinin yüksek enflasyon ve yüksek faiz oranı dünyasına pek uygun olmadığını savunuyorlar. Vontobel Asset Management’dan bir portföy yöneticisi olan David Souccar, konu ile ilgili düşüncelerini şu şekilde ifade ediyor:
”En önemlisi, bu şirketlerin çoğunun kârlılık konusunda hayal kırıklığına uğraması oldu. Hızlı büyümeyi desteklemek için bilançoyu kaldırmaya veya öz sermaye ihraç etmeye devam etmeniz gerekiyor. Sıfır faiz ortamında bu formül işe yarıyordu. Yüksek faiz ortamında ise işler çözülüyor.’’
Şu anda Anaconda Invest’e başkanlık eden, Ørsted ve Vestas rüzgar hisselerinde açığa satış yapan Soros Fund Management’ın eski traderlarından Renaud Saleur, tüm değer zincirinin başının belada olduğunu, kısa pozisyonun daha düşük bir hisse fiyatı üzerine işlem yapmak anlamına geldiğini söyledi.
“Offshore için imzalanan sözleşmeler, farklı hükümetlerin 30 ila 40 dolar yerine 80 ila 100 dolar vermesi gerektiğini anlayana kadar uzun bir süre boyunca büyük ölçüde zarara yol açacak.”
Bu ifade, offshore rüzgar enerjisi projeleri için daha yüksek destek ve fiyatlandırma politikalarının gerekliliğine dikkat çekiyor.
Geçtiğimiz ay, avrupalı güneş modülü üreticileri ucuz Çin alternatiflerinin yerel şirketlerin pazardan çekilmesine neden olduğu konusunda uyarıda bulunmuştu. Premier Miton’un gelişmekte olan piyasalar portföy yöneticisi Fiona Manning, geçtiğimiz yıl boyunca büyük arz-talep dengesizliklerinin arttğından söz etmişti.
Ancak güneş enerjisi tedarik zincirine hakim olan Çin’deki üreticiler, bu yıl ülkenin hisse senedi piyasalarındaki satış dalgasına yakalandıkları için kendi hisse fiyatlarındaki ağır kayıpların üstesinden gelmeye çalışıyorlar. S&P Küresel Temiz Enerji Endeksi’nin bileşenleri olan Sungrow Power Supply, JA Solar Technology ve Risen Energy, Ocak ayından bu yana sırasıyla yaklaşık yüzde 32, yüzde 33 ve yüzde 44 düşüş yaşadı.
BloombergNEF’e göre, küresel güneş paneli imalat sektöründeki ortalama şirket, ebitda’ya (faiz, vergi, amortisman ve amortisman öncesi kazanç) göre yaklaşık dokuz katı bir işletme değerinde işlem görüyor. Bu, bir yıl öncesi ile kıyaslandığında yaklaşık 16 kat daha düşük bir oran olarak karşımıza çıkıyor.
Ancak Anaconda’nın Saleur’u artık güneş enerjisi şirketlerinde açığa satış yapmadığını ve sektördeki bazı hisse senetlerini satın aldığını söyledi. Değer yıkımının büyük kısmının bittiğine inandıklarını da dile getirdi.