Tüketimcilik ve iklim krizinin giderek artan etkileri, insanlığın eşit ve refah dolu bir geleceğe ulaşmasını tehdit edecek. Dünyanın mevcut gelişim alanı, ultra-tüketici bir azınlığın baskısı altında hızla küçülecek. Earth Commission tarafından hazırlanan çığır açıcı bir rapor, sürdürülebilir yaşam tarzları, küresel siyasetin köklü bir şekilde dönüştürülmesi ve kaynakların adil dağıtımının, insanlığın geleceği için umut kaynağı olacağını gösterecek.
Küresel kaynakların adil dağılımı ve sürdürülebilirlik
Raporda, dünyanın güvenli sınırlarının ötesine geçtiği, çevresel bozulmaların ve iklim istikrarsızlıklarının büyük bir tehdit oluşturacağı ifade edilecek. Ancak bilim insanları, herkesin gelişip büyüyebileceği “güvenli ve adil bir alan” yaratmanın hala mümkün olduğunu belirtecek. Bu ütopik sonucun gerçekleşmesi için, küresel siyasetin, ekonominin ve toplumların köklü bir dönüşüm geçirmesi gerekecek. Kaynakların daha adil bir şekilde dağıtılması, fosil yakıtların hızlı bir şekilde terk edilmesi ve düşük karbonlu, sürdürülebilir teknolojilerin ve yaşam tarzlarının yaygın olarak benimsenmesi şart olacak.
Bu dönüşümün gerçekleşmesi, aşırı tüketimin sınırlandırılmasını ve vergilendirme yoluyla eşitsizliklerin giderilmesini içerecek. Bu vergilerle teknoloji ve altyapı yatırımlarına fon sağlanacak. Earth Commission’ın eş başkanı ve Amsterdam Üniversitesi profesörü Joyeeta Gupta, bu değişimlerin birçok hükümet için ürkütücü olacağını kabul edecek. Ancak bu radikal dönüşümün insanlık ve diğer canlı türleri için güvenli bir yaşam alanı oluşturacağını vurgulayacak.
Bu rapor, dünya genelinde 65 doğa ve sosyal bilimciden oluşan uluslararası bir ekip tarafından hazırlanacak ve 62 sayfalık bir düşünce deneyi olarak sunulacak. Dünya nüfusunun 7,9 milyardan 2050 yılına kadar 9,7 milyara çıkacağı öngörüsüyle, insanların ihtiyaç duyduğu gıda, su, enerji, barınma ve ulaşım kaynaklarına nasıl ulaşabileceği ele alınacak. Ayrıca, bu kaynakların gezegenin güvenli sınırlarını aşmadan nasıl sağlanacağı tartışılacak.
Rapor, insanların günde 2.500 kalori gıda, 100 litre su ve 0,7 kWh elektrikle yaşaması gereken adil bir standart belirleyecek. Aynı zamanda kişi başına 15 metrekare yaşam alanı ve yıllık 4.500 km ulaşım hakkı gibi temel standartlar da önerilecek. Ancak mevcut fosil yakıta dayalı ekonomik ve sosyal koşullar altında, bu standartların herkes için sağlanmasının mümkün olmadığı belirtilecek. Özellikle yedi gezegen sınırından yedisinin çoktan aşılmış olduğu vurgulanacak.
İklim değişikliğinden en fazla etkilenen bölgeler ise Hindistan, Endonezya, Brezilya ve Çin gibi nüfus yoğunluğu yüksek ülkeler olacak. Bu bölgelerde milyonlarca insan, güvensiz su kaynaklarına, hava kirliliğine ve tehlikeli sıcaklıklara maruz kalacak. Rapora göre, bu sorunların çözülmesi için hızlı adımlar atılmadığı takdirde, iklim değişikliği nedeniyle göç ve toplumsal huzursuzluklar artacak.
Raporda, daha adil ve sürdürülebilir bir dünya için önerilen çözümler arasında yenilenebilir enerjinin hızlı bir şekilde benimsenmesi, aşırı tüketimin sınırlandırılması ve yeşil teknolojilere yatırım yapılması yer alacak. Özellikle zengin ve yüksek karbon ayak izine sahip ülkelerin kaynak kullanımını azaltması gerektiği vurgulanacak. Küresel sıcaklıkların daha fazla artması durumunda, 2050 yılına kadar “güvenli ve adil bir alan” kalmayacağı, bu nedenle acil adımlar atılması gerektiği belirtiliyor.
Earth Commission eş başkanı Johan Rockström, mevcut durumu “şok edici” olarak nitelendirecek ve bu sonuçların acil bir harekete geçmek için uyarı niteliğinde olduğunu belirtecek. Rockström, sosyal adaletin güvenlik için ne kadar hayati olduğuna dikkat çekecek. “Adalet olmadan güvenlik, güvenlik olmadan da adalet mümkün değil,” diyecek.
Rapor, şehirlerin ve işletmelerin, ulusal hükümetlere göre daha hızlı ve etkili değişim gerçekleştirebileceğini savunacak. Ancak uzun vadede, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin küresel dayanışma paktı çağrısı ve BM’nin daha etkin bir yönetim organına dönüştürülmesi gerektiği vurgulanacak.