Çin, dünya üzerindeki en büyük hidroelektrik santralini Tibet Platosu’nun doğusunda, Yarlung Zangbo Nehri’nin alt kesiminde inşa etmeye hazırlanıyor. Bu devasa proje, yalnızca Çin’in enerji hedeflerini karşılamakla kalmayacak, aynı zamanda Hindistan ve Bangladeş gibi komşu ülkelerde de ciddi çevresel ve ekonomik etkiler yaratabilecek.
Çin’in ilhak stratejisi ve enerji üretiminde yeni bir rekor
Yeni inşa edilecek barajın, yılda yaklaşık 300 milyar kilovat-saat elektrik üretmesi bekleniyor. Bu miktar, şu anda dünyanın en büyük barajı olan Çin’deki Üç Boğaz Barajı’nın 88,2 milyar kilovat-saatlik kapasitesinin üç katından daha fazla. Çin’in resmi haber ajansı Xinhua, projenin ülkenin karbon nötrlük ve karbon zirvesi hedeflerine ulaşmasında önemli bir rol oynayacağını belirtiyor. Bunun yanı sıra, proje mühendislik sektörünü canlandıracak ve Tibet bölgesinde istihdam yaratacak.
Yarlung Zangbo Nehri’nin belirli bir kesiminde 2.000 metre gibi dramatik bir yükseklik farkı, bu bölgeyi eşsiz bir hidroelektrik potansiyeline sahip kılıyor. Ancak bu, aynı zamanda projeyi ciddi mühendislik zorluklarıyla karşı karşıya bırakıyor.
Projeye dair finansal detaylar, Üç Boğaz Barajı’nın 254,2 milyar yuanlık maliyetini aşacağı yönünde tahmin ediliyor. Ancak Tibet’te inşa edilecek bu projenin kaç kişiyi yerinden edeceği veya yerel ekosistem üzerindeki etkileri hakkında henüz bir açıklama yapılmadı. Tibet Platosu, dünyanın en zengin ve çeşitli ekosistemlerinden birine ev sahipliği yapıyor. Çinli yetkililer, projelerin çevresel etkilerinin minimum seviyede olacağını savunsa da Hindistan ve Bangladeş, nehrin aşağı havzasındaki su akışının ve ekolojik dengenin değişebileceğinden endişe duyuyor.
Yarlung Zangbo Nehri, Tibet’ten ayrıldıktan sonra Hindistan’da Brahmaputra adını alıyor ve burada Arunachal Pradesh ve Assam eyaletlerinden geçerek Bangladeş’e ulaşıyor. Bu barajın nehrin akışını ve yönünü değiştirme ihtimali, Hindistan ve Bangladeş’teki tarım ve içme suyu kaynakları üzerinde büyük bir etki yaratabilir.
Tibet, Çin’in hidroelektrik potansiyelinin üçte birinden fazlasını barındırıyor. Bu nedenle Çin, bölgede yeni projelere hız veriyor. Yarlung Zangbo Nehri’nin üst kesimlerinde şimdiden hidroelektrik üretimi başladı ve daha fazla projenin planlandığı bildiriliyor. Çin, bu yatırımlarla hem enerji bağımsızlığını artırmayı hem de küresel enerji piyasasında etkisini güçlendirmeyi hedefliyor.