Bilim insanları küresel karbon emisyonları hakkında konuşurken bu durumun bu yıl zirveye ulaşacağını düşündüklerini belirtiyorlar. Küresel Karbon Projesi, fosil yakıtların yakılmasından kaynaklanan dünya genelindeki karbondioksit emisyonlarının bu yıl, 2022’ye kıyasla yüzde 1.1 artarak 36.8 milyar metrik ton olacağını tahmin ediyor.
Grubun yıllık Global Carbon Budget raporuna göre, gezegen 2030 civarında 1.5°C ısınma için belirlenen karbon bütçesini aşma eğiliminde. Ayrıca, 15 yıl içinde 1.7°C için belirlenen bütçeyi aşma yolunda ilerlediği tahmin ediliyor. Söz konusu rapor ise, COP28 iklim konferansının devam ettiği Dubai’de yayımlandı.
2023 tahmini, emisyonların yükselen trendde bir yavaşlamayı işaret ediyor. Ancak Birleşmiş Milletler Çevre Programı’na göre dünya genelindeki 1.5°C hedefini koruma şansı için gerekli olan sürekli bir düşüş yaklaşık yüzde 9’a ulaşmalıdır.
2023’te küresel karbon emisyonları rekora koşuyor
Fosil yakıt emisyonları, dünya genelinde sorumlu oldukları toplamın üçte birinden fazlasını oluşturan iki düzine ülkede azaldı. Ancak bunun, 2023’teki genel artışı durdurmaya yetmediği görüldü.
Avrupa Birliği’nin emisyonları, fosil yakıt kullanımındaki azalmaya bağlı olarak bu yıl yüzde 7.4 düştü. Ancak Hindistan, kömürdeki yüzde 9.5’lik artış, petroldeki yüzde 5.6’lık artış ve çimento CO2’sindeki yüzde 8.8’lik artışla dünya genelindeki üçüncü büyük emiter olarak AB’yi geride bıraktı.
Çin, dünya emisyonlarının yüzde 31’inden sorumlu olan dünyanın en büyük emisyon santrali olmaya devam ediyor. Tarihsel olarak en büyük emiter olan ABD ise yüzde 14 ile Çin’in gerisinde kalıyor.
Bu artan fosil yakıt kullanımı, yenilenebilir enerjinin olgun bir endüstri haline gelmesine rağmen gerçekleştiriyor.
Norveç’teki CICERO İklim Araştırmaları Merkezi‘nde üst düzey araştırmacı olan Glen Peters, konuyla ilgili şöyle konuşuyor:
“Yenilenebilirlerdeki hızlı büyüme bile, fosil yakıtları dışarı çıkarmak için politikalara ihtiyaç duyulduğunu gerçekten açıklıyor.”
ABD’deki kömür kullanımındaki yüzde 18.3’lük düşüş, kömürü 1903 seviyesine indirerek, kömür kullanımındaki benzer büyüklükte bir düşüşe yol açtı. AB’de benzer büyüklükte bir düşüş yaşadı.
Arazi kullanımındaki değişiklikler de dahil edildiğinde, 2023 emisyonları toplamı 40.9 milyar ton olarak yükselişe geçti. Bu yılın raporunda, hava taşımacılığı ve denizcilikle ilgili emisyonlar ilk kez ayrıntılı olarak ele alındı. Bu alanlardaki emisyonlar bir önceki yıla göre sırasıyla yüzde 28 ve yüzde 1 arttı.
Kanada’da eşi benzeri görülmemiş bir yangın sezonunun ardından bilim insanları, küresel yangın emisyonlarına dair bir analiz de sunuyor. Bu emisyonlar, yılın ilk 10 ayındaki 2013-2022 ortalamasının üçte biri daha yüksek olan 8 gigaton seviyesine ulaştı. Bu, yaklaşık olarak Çin’in fosil yakıtlardan kaynaklanan emisyonlarının yüzde 70’ine eşdeğer.
Raporun yazarlarından dördü, Pazartesi günü Nature Climate Change dergisinde yayımlanan ayrı bir çalışmada diğer araştırmacılarla işbirliği yaptı. Bu çalışma, atmosferden bazı CO2’leri çıkarmaya yönelik teknolojilerin potansiyel rolü üzerine yapılan tartışmalardaki kritik bir varsayımı sorgulandı.
CO2 çıkarmanın COP28’de büyük konu olduğu bir dönemde, bazı bilim insanları bu yöntemin sera gazı emisyonlarını sınırlamak için gerekebileceğini, en azından sera gazı emisyonlarını azaltmanın bir alternatifi olarak görmekte.
İlginizi çekebilir: Kenshiki etkinliği: Toyota’nın karbon nötr mobilite hedefleri