Dünya Ekonomik Forumu’nun 2025 Enerji Dönüşüm Endeksi, küresel enerji dönüşümünde COVID-19 sonrası dönemin en hızlı ilerlemesini ortaya koyuyor. Endekste yer alan 118 ülkenin yüzde 65’i enerji sistemlerinde kayda değer gelişmeler yaşarken, yaklaşık yüzde 28’i enerji güvenliği, sürdürülebilirlik ve kapsayıcılık gibi temel alanlarda dengeli bir ilerleme kaydetti. Accenture ile hazırlanan “Fostering Effective Energy Transition 2025” raporu, ülkelerin enerji sistemlerinin mevcut durumunu ve geleceğe hazırlık düzeyini çok boyutlu bir şekilde değerlendiriyor. Analiz, enerji güvenliği, sistemlerin sürdürülebilirliği ve sosyal eşitlik ekseninde yapılırken, siyasi taahhüt, altyapı, finansman, insan sermayesi ve inovasyon gibi faktörler de göz önünde bulunduruluyor.
Küresel enerji dönüşümündeki en hızlı ilerleme kaydedildi
Enerji dönüşümünde lider konumunu sürdüren ülkeler arasında İsveç, Finlandiya ve Danimarka ilk sıralarda yer alırken, Norveç ve İsviçre de bu grubu takip ediyor. Bu ülkelerin başarısında politik istikrar, sağlam altyapı ve düşük karbonlu enerji sistemleri önemli rol oynuyor. Almanya, Portekiz, Avusturya, Letonya ve Hollanda gibi ülkeler de temiz enerjiye yaptıkları güçlü yatırımlarla dikkat çekiyor. Çin ise performansını iyileştirerek 12. sıraya yükseldi ve şimdiye kadarki en iyi sonucunu elde etti. Latin Amerika’nın lideri konumundaki Brezilya 15. sırada yer alırken, ABD enerji güvenliği alanındaki üstünlüğü sayesinde 17. sırada bulunuyor.
Gelişmekte olan ülkelerde de hızlı bir ilerleme gözlemleniyor. Gelişmekte Olan Avrupa, altyapı ve sermaye akışlarında önemli artışlar kaydederek bölgesel anlamda en büyük kazanımları elde etti. Letonya, bölgede en yüksek puanı alırken Bosna-Hersek en hızlı büyüyen ülke oldu. Gelişmekte Olan Asya’da Çin ve Malezya liderliğinde temiz enerji yatırımları yüzde 18,7 oranında artarak küresel ortalamanın üzerine çıktı. Sahra Altı Afrika’da ise Nijerya, 2016’daki 109. sıradan 2025’te 61. sıraya çıkarak dikkat çekici bir ilerleme kaydetti.
https://futureflow.life/avrupa-birliginin-gaz-talebi-azalmaya-basladi/
2024 yılında temiz enerjiye yapılan yatırımlar 2 trilyon doları aşmasına rağmen enerji güvenliğinde önemli bir ilerleme sağlanamadı. Yenilenebilir enerji kullanımındaki yaygınlaşma ve enerji verimliliğindeki gelişmeler sürdürülebilirliği artırırken, esnek olmayan enerji sistemleri ile yüksek ithalata bağımlılık enerji güvenliğinde duraksamaya yol açtı. Raporda yapay zekâ, veri merkezleri ve elektrifikasyon kaynaklı enerji talebinin 2024’te yüzde 2,2 artış gösterdiği ve yıllık küresel emisyonların 37,8 milyar tona çıkarak rekor seviyeye ulaştığı belirtildi. Accenture Strateji Grup Başkanı Muqsit Ashraf, yapay zekânın daha dayanıklı ve sürdürülebilir bir enerji geleceği için kritik bir unsur olduğunu ve şirketlerin teknoloji ile veriyi stratejik biçimde kullanarak uzun vadeli büyümelerini güvence altına alabileceklerini vurguladı.
Rapor, enerji geçişinin sağlıklı bir şekilde ilerlemesi için üç öncelikli alanın önemine işaret ediyor. Bunlar; enerji güvenliğinin yeniden tanımlanması ve dijital altyapı ile şebeke dayanıklılığına odaklanılması, gelişmekte olan ülkelerdeki sermaye dengesizliklerinin giderilmesi ve altyapıdaki yapısal engellerin, özellikle izin süreçleri, şebeke kapasitesi ve nitelikli iş gücünün artırılması gibi sorunların çözülmesi. Ayrıca az gelişmiş ülkelerde enerji geçişinin hızlanması için uzun vadeli yatırım planları, esnek politika araçları ve bölgesel iş birliklerinin güçlendirilmesi gerektiği vurgulanıyor. Rapor, enerji sistemlerinin iklim krizleri, jeopolitik riskler ve ekonomik belirsizlikler gibi zorluklarla karşı karşıya olduğu günümüzde, sürdürülebilirlik ve dayanıklılığın birlikte ele alınmasının zorunlu hale geldiğini ortaya koyuyor.