Küresel enerji dönüşümü, yenilenebilir enerji kaynaklarının, özellikle rüzgar ve güneş enerjisinin hızla artmasıyla devam ediyor. Cop28 BM iklim değişikliği konferansında, ülkeler 2030’a kadar dünya genelinde yenilenebilir enerji kapasitesini üçe katlama taahhüdünde bulundular. Ancak, küresel ısınmayı endüstri öncesi seviyelerin 1.5 derece Celsius hedefine ulaşmada önemli zorluklar bulunuyor. Küresel enerji dönüşümü sorunları ile başa çıkmak ve bu hedeflere ulaşmak için yeni çözümler aranıyor.
Küresel enerji dönüşümü içerisinde güncel sorunlar
Yenilenebilir enerji kaynakları, özellikle güneş ve rüzgar enerjisi, hızla büyüyor. Ancak, yeni bir rapora göre küresel enerji dönüşümü sorunları devam ediyor. 2022’de dünya genelinde üretilen elektriğin sadece yüzde 12’sini oluşturan güneş ve rüzgar enerjisi, talepteki artışın yüzde 80’ini karşıladı.
Uluslararası Enerji Ajansı’nın 2050’ye kadar net sıfır senaryosuna göre, güneş enerjisinin 2030’a kadar yılda yüzde 25 büyümesi bekleniyor. Ancak, küresel enerji dönüşümü sorunları arasında, yenilenebilir enerjilerin eşitsiz coğrafi benimsemesi, yatırım maliyetlerindeki artış, altyapı yetersizliği ve finansal olmayan engeller bulunuyor.
Yatırımların dengesizliği dikkat çekici. Gelişmiş ekonomiler ve Çin, şu ana kadar yapılan toplam yenilenebilir enerji yatırımlarının yüzde 80’inden fazlasını oluşturuyor. Finansman maliyetlerindeki artış ise, özellikle zayıf risk profiline sahip ülkelerde belirgin bir şekilde yükselmiş durumda. Finans sektörü, özellikle kalkınma bankaları, yerel finansmanı tercihli oranlarda sağlayarak daha fazla sorumluluk almalıdır.
Hükümetler, finans sektörünü ulusal iklim taahhütleriyle uyumlu hale getirmeye teşvik edebilir. Multilateral kalkınma bankaları, risk garantileri sağlama ve ek özel finansı harekete geçirme gibi daha yenilikçi stratejiler kullanarak destek sağlayabilir. Non-finansal engeller, finansman akışını engelleyebilir ve projelerin bankacılık açısından uygunluğunu zorlaştırabilir.
Projelerin bankacılık uygunluğunu artırmak için standartlaştırılmış işlem şablonlarının olmaması da bir sorun. Bu nedenle, politika belirsizliği, izin gereksinimleri ve arazi edinme zorlukları gibi non-finansal engellerin azaltılması önemli olduğunu söyleniyor.
İlginizi çekebilir: 1 milyon madencinin işi tehlikede