Mısır’da geçen yıl gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler İklim Zirvesi’nin en önemli kararı, iklim değişikliğinden zarar gören yoksul ülkelere yardım etmek için yeni bir fonun oluşturulmasıydı. Ancak, fonun yönetimi ve finansmanı konusundaki anlaşmazlıklar nedeniyle, gelişmekte olan ülkeler fonun yerelleştirilmesini talep ederek, müzakerelerden çekilme tehdidiyle karşı karşıya kaldı.
Görüşmeler hakkında bilgi sahibi olan kişilere göre, aralarında gelişmekte olan ülkelerden oluşan büyük bir koalisyonun da bulunduğu G77 ülkeleri ve Çin’den temsilciler, Mısır’ın Asvan kentinde devam etmekte olan “kayıp ve zarar” fonu görüşmelerinden vazgeçmeyi düşünüyor.
ABD ve Avrupa Birliği, fonun Dünya Bankası tarafından yönetilmesini istiyor. Ancak, gelişmekte olan ülkeler, Dünya Bankası’nın iklim değişikliğine yanıt vermede yeterince hızlı olmadığını ve fonun bağımsız bir yapıya sahip olması gerektiğini savunuyorlar.
Bir anlaşmaya varılamaması yaklaşan yeni zirve için de büyük bir kayıp olacak.
İklim fonu anlaşmazlığında hedef ABD
G77, ABD ve AB’nin fonun Dünya Bankası tarafından yönetilmesi önerisini, bu hafta kredi veren kuruluşla yapılan yoğun tartışmaların ardından reddetti. Muhalif ülkeler başlangıçta bağımsız bir fon istemişlerdi. Ancak G77 artı Çin grubunun Küba başkanı Pedro Luis Pedroso Cuesta fonun bir BM kuruluşu ya da kalkınma bankası gibi başka bir yerde barındırılmasına açık olunduğunu ifade etti. Lakin ABD’nin fonun nerede kurulacağı konusunda pazarlık yapmaya niyeti olmadığını söyledi. Bu da konuda ABD’yi hedef tahtasına koymuş oldu.
G77 üyeleri, fonun Dünya Bankası’nın yasal çerçevesi altında faaliyet göstermesi durumunda, daha geniş nakit kaynaklarını kabul etmekte zorluk yaşayabileceklerinden endişe duyuyorlar. Dünya Bankası ise iklim değişikliğiyle mücadele konusunun kalkınma çalışmalarının merkezinde olduğunun altını çiziyor.
Çözüme kavuşturulmamış bir diğer sorun da fonu kimin finanse edeceği. G77, gelişmiş ülkelerin liderlik etmesi gerektiğini savunurken, ABD Çin ve Suudi Arabistan gibi ülkelerin de önemli katkılarda bulunmasını istiyor.
ABD ve Avrupa Birliği, fonun Dünya Bankası tarafından yönetilmesini istiyor. Ancak, gelişmekte olan ülkelerin endişelerini gidermek için adımlar atmaları gerekiyor.
Gelişmekte olan ülkelerin müzakerelerden çekilmesi, COP28’de bir kayıp ve hasar fonu anlaşmasına varılmasını zorlaştıracak gibi görünüyor.
İlginizi çekebilir: COP28 Başkanı: Dünya mevcut enerji sisteminin fişini çekemiyor