2024, güneş enerjisi üretiminde küresel bir dönüm noktası oldu. Dünya genelinde güneş enerjisinden elektrik üretimi, yıllık bazda en büyük artışını yaşadı. Ancak bu büyüme, güneş enerjisi sektörüne yatırım yapanlar için aynı oranda kazanç sağlamadı. Güneş enerjisi şirketlerinin hisse değerlerindeki sert düşüşler, yatırımcıları yeniden düşünmeye sevk etti.
Güneş enerjisi üretiminde liderlik Çin’de
Güneş enerjisi, dünyanın en hızlı büyüyen elektrik üretim kaynağı olmayı sürdürürken, bu büyümenin başlıca aktörü Çin oldu. 2024’ün ilk 11 ayında Çin, bir önceki yıla göre güneş enerjisi üretimini %44 artırarak 779 terawatt saate (TWh) ulaştı. Bu üretim, Çin’i dünya çapında güneş enerjisi üretiminin %41’ini sağlayan lider ülke konumuna getirdi. Çin’in hızla artan kapasitesi, diğer ülkeleri geride bırakarak güneş enerjisinde küresel liderliğini pekiştirdi.
Avrupa, 2024 yılında 338 TWh’lik üretimle küresel güneş enerjisi üretiminin %17,6’sını gerçekleştirerek ikinci sırada yer aldı. ABD ise 283 TWh ile %14,7’lik bir pay aldı. Her iki bölge de güneş enerjisi üretiminde rekor seviyelere ulaşmasına rağmen, küresel pazar payları Çin’in büyüme oranıyla karşılaştırıldığında geriledi. Avrupa ve ABD’nin bu alandaki gelişim hızı, Çin’in agresif yatırımlarıyla aynı düzeye ulaşamadı.
Güneş enerjisinin küresel üretiminde görülen bu büyük artış, sektöre olan ilgiyi artırsa da, yatırımcılar için kazançlı bir yıl olmadı. 2024 yılında birçok büyük güneş enerjisi şirketi değer kaybetti. Ağustos ayında, 40 yıllık bir geçmişe sahip ABD merkezli Sunpower şirketi iflas etti. Hem panel üretimi hem de kurulum hizmetleri sunan bu köklü firmanın çöküşü, sektör genelinde bir dalgalanmaya yol açtı. Bu durum, diğer büyük güneş enerjisi hisselerinde de sert düşüşlere neden oldu.
Yatırımcılar, sektördeki fırsatları değerlendirmek için yenilenebilir enerji üretimindeki büyümeye odaklanırken, düşük maliyetli rakipler, yüksek parça maliyetleri ve iş gücü sıkıntıları gibi sorunlar nedeniyle sektörün karşı karşıya olduğu zorlukları göz ardı etmiş olabilir. 2024’te yaşanan bu dalgalanmalar, yatırımcıların sektöre olan yaklaşımını yeniden şekillendirdi.
Güneş enerjisi, hızlı büyümesi ve temiz enerji üretimindeki düşük maliyet avantajıyla dünya çapında enerji yatırımlarının odak noktası olmaya devam edecek. Ancak panel üreticileri ve kurulum firmaları, maliyet baskıları ve sektördeki yoğun rekabet gibi sorunlarla karşı karşıya kalmayı sürdürecek.
Çin, güneş enerjisi üretiminde lider konumunu güçlendirirken, Avrupa ve ABD’nin daha fazla yenilenebilir enerji yatırımı yapması gerekiyor. Bu bölgelerdeki enerji firmaları, güneş enerjisi üretim kapasitesini artırarak Çin’in pazar payına yaklaşmayı hedefliyor. Öte yandan, yatırımcılar için sektördeki dalgalanmalardan korunmanın yolları ve güneş enerjisindeki dönüşüm sürecine adapte olma stratejileri önem kazanıyor.
Güneş enerjisi sektörü, büyümeye ve dönüşüme açık bir alan olmayı sürdürüyor. Ancak yatırımcıların sektördeki dinamikleri dikkatlice analiz ederek stratejik adımlar atması gerekiyor.
