Global enerji dinamiklerinin ve jeopolitik belirsizliklerin değişen manzarası içinde, Azerbaycan ile Avrupa Birliği (AB) arasındaki ilişki, karşılıklı faydalı ve stratejik bir ortaklık olarak öne çıkıyor. İlişki çok katmanlı ve daha geniş jeostratejik öneme sahip. AB, diğerlerinin yanı sıra, Azerbaycan için toplam dış ticaretinin yaklaşık yüzde 65’ini oluşturan önemli bir ortak. Azerbaycan, Avrupa-Asya bağlantılığı ve enerji tedarikçisi olarak AB için kritik bir ülke. Enerji alanındaki işbirliği, özellikle bölgesel jeopolitik çalkantılar ve yeşil geçiş çabalarının arka planında her iki taraf için de büyük öneme sahip.
Azerbaycan, Avrupa enerji güvenliği için oldukça kritik
İki taraf, enerji alanında kilit bir stratejik ortaklık kurdu. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, 18 Temmuz 2022’de Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile stratejik ortaklık anlaşmasını imzaladığında Azerbaycan’ı “güvenilir bir ortak” olarak nitelendirdi. Bu ortaklık, Baku’da 1-2 Mart 2024 tarihlerinde gerçekleştirilen Güney Gaz Koridoru Danışma Konseyi (SGC) ve 2. Yeşil Enerji Danışma Konseyi tarafından vurgulandığı gibi, somut başarılar ve ortak hedefler üzerine kuruldu. Bu özellikle enerji işbirliği alanında yer alıyor.
Azerbaycan’ın AB için güvenilir bir enerji ortağı olarak rolü, jeopolitik belirsizlikler ve enerji çeşitliliği gerekliliği karşısında giderek daha da önem kazanıyor. AB’nin Azerbaycan ile uzun vadeli stratejik enerji işbirliğine olan taahhüdü, Güney Gaz Koridoru’nu genişletme ve 2027’ye kadar gaz ticaret hacmini 20 milyar metreküp (bcm)ye çıkarma çabalarında açıkça görülüyor. Azerbaycan Enerji Bakanı’na göre, SGC’nin genişletilmesi pazar ihtiyaçlarına bağlı olarak gerçekleştirilecek. Geçen yıl, Azerbaycan toplam gaz ihracatını yüzde dokuz artırarak 22 bcm’ye yükseltti ve bunun içindeki 12 bcm’sini SGC aracılığıyla Avrupa’ya ihraç etti. Ana alıcılar şu anda İtalya, Yunanistan, Romanya, Macaristan ve Bulgaristan olarak yer alıyor
İlginizi çekebilir: Azerbaycan, 2024’ü ‘Yeşil Dünya Dayanışma Yılı’ olarak ilan etti