İngiltere, dünyanın en büyük nükleer füzyon deneyi Iter‘e katılım girişimini oluşturdu. Bu girişim, AB’nin sivil atom programına yeniden katılma isteğini reddetmesiyle karşı karşıya kaldı. Yaşanan karışıklığa diğer ülkeler müdahalede bulundu. İşte detaylar…
AB’nin nükleer füzyon teklifini geri çevirmesine karşı nasıl tavır alınıyor?
Birleşik Krallık, Avustralya ile Iter projesinde dış ortak olarak devam etmek istedi ancak AB, Euratom araştırma planına katılmaları gerektiğini savundu. Londra, Euratom’un sunduğu avantajlara inanmadığı için ayrıldı ve bu nedenle dışarıda kaldı. Brüksel, Londra’nın Euratom’a katılmadığı takdirde Fransa merkezli Iter projesinin dışında tutulacağını açıkladı.
Iter projesi, uluslararası bir girişim olarak dünyanın en büyük tokamak’ını inşa etmeyi amaçlıyor. Teknolojinin ticari olarak uygulanabilir olması için yaklaşık 40 yıl sürecek deneyler yapılmasına rağmen, destekçiler bu yöntemin düşük karbonlu enerji üretimi için önemli bir kaynak olabileceğini düşünüyor. Iter’in üyeleri arasında AB dışında Çin, Hindistan, Japonya, Güney Kore, Rusya ve ABD bulunuyor.
AB ile İngiltere arasındaki anlaşmazlık, Brexit sonrası devam eden sözleşmelerin Ağustos ayında sona ermesiyle geldi. AB yetkilileri, Birleşik Krallık’ın Iter’e katılmak istiyorsa Euratom’un bir parçası olmaları gerektiğini belirtiyor.
Eğer Birleşik Krallık yeniden katılırsa, Fusion for Energy’nin bütçesine 150 milyon euronun üzerinde katkıda bulunacak. Fusion for Energy, füzyon araştırması ve eğitim programlarına yönelik kaynakları yönetiyor.
Birleşik Krallık, kendi füzyon hedeflerine odaklanarak AB destekli projelerden bağımsız bir yol izliyor. Şimdi, dünyanın ilk ticari olarak uygulanabilir füzyon enerji santralini inşa etmeyi planlıyorlar.
Atom Enerjisi Otoritesi, AB ve Iter üyeleriyle özel bir laboratuvar işbirliği anlaşması yapma umudunda. Birleşik Krallık Enerji Güvenliği ve Net Sıfır Departmanı, uluslararası işbirliğinin önemini vurgulayarak Iter ortaklarıyla devam eden işbirliğine açık olduklarını belirtti.
ilginizi çekebilir: Çin ve AB, yeşil enerji ortaklığı ile sürdürülebilir geleceğe yatırım